Zagadnienia podróżowania i migrowania jednostek językowych, wyobrażeń i kategorii kulturowych, a także związanych z przemieszczaniem się zmian społecznych stały się obszarem zainteresowań uczestników ogólnopolskiej konferencji naukowej Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze, zorganizowanej w Wiśle w dniach 19–21 października 2016 r. przez Zakład Historii Języka Polskiego oraz Zakład Lingwistyki Tekstu i Dyskursu Instytutu Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Trzydniowe wydarzenie miało na celu szczegółowe, wszechstronne przedyskutowanie przywoływanych problemów badawczych podczas obrad plenarnych i sekcyjnych. Wśród zaproszonych Gości znaleźli się przedstawiciele wielu dyscyplin humanistycznych, w tym językoznawstwa, literaturoznawstwa, kulturoznawstwa czy politologii, co umożliwiło rozpatrywanie fenomenów wędrowania, podróżowania i migrowania w różnorodny sposób, przy uwzględnieniu różnych paradygmatów i narzędzi badawczych właściwych poszczególnym dyscyplinom. Uczestnicy konferencji podczas obrad debatowali nad takimi m.in. kwestiami, jak: Migracje a dzieje języków i językowa mapa świata (prof. zw. dr hab. Bogdan Walczak), »Życie podróżą jest…« – o podróży w głąb siebie (na podstawie nieznanych, prywatnych, oryginalnych listów Jerzego Szaniawskiego z lat 1965–1966) (dr hab. prof. UŁ Barbara Kudra), Opowiadanie mapy. O języku i geopoetyckim kształcie Niewiadomszczyzny (prof. dr hab. Małgorzata Karwatowska, dr hab. Adam Siwiec), Interdyskursywność (jako wędrówka nazw, idei i pojęć) w polskiej powieści uniwersyteckiej (dr hab. Magdalena Graf), Emigranci, deportowani, tułacze – o migracjach z Polski i do Polski w dobie najnowszej (dr hab. prof. UMCS Robert Litwiński), Deskrypcje miast w relacjach z podróży zawartych w listach prywatnych Henryka Sienkiewicza (dr hab. prof. US Leonarda Mariak), Wędrówki pamięci zbiorowej (dr hab. Marta Wójcicka), Prowincja, peryferie, marginesy – wędrówka pojęć w świecie dyskursów, znaczeń i aksjologii (prof. zw. dr hab. Bożena Witosz). Przedstawiono nadto słowotwórczy obraz podróży i wędrówki (dr hab. Iwona Burkacka), a także przekształcenia historyczne w zakresie nominacji osób podróżujących (dr hab. prof. UwB Urszula Sokólska). Poruszona została również kwestia językowych problemów dzieci polskich reemigrantów (dr hab. Małgorzata Gębka-Wolak).
Konferencji towarzyszyły wydarzenia związane z główną tematyką spotkania: koncert trio akordeonowego Symetrio Zasłyszane w drodze, prezentującego muzyczną interpretację podróży, oraz prelekcja Małgorzaty Kiereś Podróż, wędrówka, migracja u górali śląskich. Chętnie o podróży, czyli naszym rozmaitym cestowaniu, poopowiadóm w Muzeum Beskidzkim w Wiśle, przybliżająca słuchaczom specyfikę kultury regionu.
Podczas konferencji wygłoszono prawie czterdzieści referatów, a o ich założeniach, jak i wnioskach, także płynących z dyskusji, będzie można przeczytać w planowanej monografii poświęconej tytułowym pojęciom konferencji. Spotkanie naukowe cieszyło się znacznym zainteresowaniem środowiska akademickiego: wzięło w nim udział ponad 40 referentów z 14 polskich ośrodków naukowych. Zróżnicowanie tematyczne wystąpień pozwoliło na bliższy i pełniejszy, bo wielostronny, ogląd zjawisk związanych z wędrówką, podróżą i migracją.
mgr Alicja Bronder i dr Joanna Przyklenk